کمپرسور رفت و برگشتی (پیستونی) یک ماشین جابجایی مثبت است که از یک پیستون برای فشرده کردن گاز و تحویل آن در فشار بالا استفاده می‌کند. این کمپرسورها اغلب بعنوان حیاتی‌ترین و گران‌ترین جزء در یک مرکز تولید مطرح هستند، بنابراین سزاوار توجه ویژه هستند. خطوط لوله انتقال گاز، پتروشیمی‌ها، پالایشگاه‌ها، صنایع غذایی و غیره همگی به این نوع کمپرسورها وابسته هستند.
برخی از کمپرسورهای پیستونی چرخ دنده‌های فریم خود را با یک پمپ روغن روانکاری می‌کنند، در حالی که برخی دیگر از یک سیستم روانکاری گسترده‌تر و پیچیده‌تر استفاده می‌کنند. چنین سیستمی نه تنها برای گردش روغن در سطوح حساس تجهیزات، بلکه برای کنترل دمای روغن، فیلتراسیون و برخی اندازه گیری های ابزار دقیق به کار می‌رود. سیستم روغن روانکاری، روغن را به کمپرسور، یاتاقان‌ها و چرخ دنده‌ها و کوپلینگ‌ها می‌رساند. روغن توسط پمپ‌ها از مخزن خارج می‌شود و تحت فشار از طریق خنک کننده‌ها و فیلترها به یاتاقان‌ها تغذیه می‌شود. پس از خروج از یاتاقان، روغن دوباره به مخزن تخلیه می‌شود.
اکثر کمپرسورهای پیستونی به روغن با گرانروی گرید 32، 46، 68، 100 یا 150 تحت استاندارد ایزو نیاز دارند. این روغن‌ها با سطوح کیفی مختلف VDL بر حسب نیاز کمپرسور تعریف می‌شوند. برای یک کمپرسور باد، روغن با سطح کیفی DIN 51506 VDL می‌تواند مناسب باشد. برای انتخاب گرید گرانروی روغن کمپرسور باید به کاتالوگ کمپرسور مراجعه شود. هر چند، برای انتخاب گرانروی روغن مناسب کمپرسور باید به عواملی مانند دمای کاری، سرعت گردش دنده‌ها و یاتاقان‌ها، نوع گاز درون کمپرسور و غیره توجه کرد. به عنوان مثال چنانچه گرانروی روغن مورد استفاده بیشتر از مقدار مورد نیاز باشد، هنگام کار در دماهای سردتر چسبندگی روغن به اجزا زیادتر خواهد بود. با این تاثیر که کمپرسور هنگام کار در دمای سردتر کارایی کمتری خواهد داشت.
روغن کمپرسور هوا استاندارد اغلب با روغن پایه معدنی تولید می‌شود. این نوع روغن معمولاً هزینه کمتری نسبت به انواع روغن پایه مصنوعی(سینتتیک) دارد و برای استفاده توسط کارخانه‌ها و شرکت‌هایی که نیازی به استفاده مداوم از کمپرسورهای خود ندارند، یا کمپرسورهای هوا که فقط باید کارهای سبک تا متوسط را انجام دهند، توصیه می‌شود. در مقابل، روغن‌های پایه سینتتیک به کمپرسور شما کمک می‌کنند تا نرم‌تر و بی‌صدا کار کند، و همچنین عمل انتقال حرارت را بهتر انجام دهد. محدوده کلی دما با روغن‌های پایه سینتتیک بسیار گسترده‌تر از روغن‌های کمپرسور پایه معدنی است. روغن کمپرسور پایه سینتتیک عمر طولانی‌تری دارد و همچنین رسوبات کمتری تولید می‌کند.
